Gözlerini gözlerimden kaçırarak anlatıyordu. Anlatırken arada bir dalıp gidiyor, sonra hiçbir şey olmamış gibi devam ediyordu.
“Neden burayı bırakıp giderler anlamam ki?
Suyu mu güzel gittikleri yerin?
Havası, toprağı mı?
Yoksa insanları mı daha güzel buradakilerden?”
***
Anlatırken samimi idi, en ufak bir duygu sapması olmadan dışa vuruyordu içindekileri. Arada bir gözleri dalıp gittiğinde yaş doluyordu göz pınarlarına. O yaşları bize göstermek istemediği her hâlinden belli oluyordu. Tekrar normal hâline döndüğünde gülümsüyordu. Ne var ki kırışmaya yüz tutmuş dudaklarının kenarından süzülen tebessüm çok beklemeden hemen kayboluyordu.
“Gidenler büyük kentlere gidiyor, dedi eliyle uzakları gösterirken, bir daha geri gelmesini de bilmiyorlar! İnsan atasını, yurdunu özlemez mi?” derken titreyen dudaklarının kıvrımlarını gizleyemiyordu artık.
Yaşlı olmanın bedeli bu muydu acaba? Yalnız, kimsesiz ve özlem dolu yaşamak!..
***
“Ah ah kızım, dedi yaşlı adam bana sokulurken, sen buraları bilmezsin! Nereden bileceksin ki? Gelmişliğin gitmişliğin yok!..
Buralar dut ve ceviz bahçeleriyle doluydu.
Ceviz ki ne biçim ceviz! Bir yiyen bir daha yemek isterdi.
Dut dersen sanırsın ki bal! Öğlen sıcağında soğuk su gözesine koydun mu dutları on dakikada sanırsın buzluktan çıkmış. Ye babam ye!.. Yemekle doymaz insan. Dedim ya bal gibi…”
Öyle iştihayla anlatıyordu ki neredeyse ağzım sulanacak! O an dut yemek isterdim, ama mevsiminin geçtiğini biliyordum. Onun için ne sordum, ne de istedim…
***
Üzüm bahçelerinden söz ederken sesi daha da yükseliyordu.
“Bizim buraların üzümleri var ya? Dillere destandı üzüm bağlarımız… Üzümlerimizin üstüne üzüm yoktur ta Elâzığ yöresine kadar. Bilenler Elâzığ’dan, Malatya’dan kalkıp buraya gelir üzüm almak için. Üzümleri pekmez yapmak için. Pestil yapmak, orcik yapmak için…”
Hiç ara vermek istemiyordu saçları iyice aklaşmış, beli kambur yaşlı adam.
“İnsanımız da insandır hani!.. Sevecen ve saygılıdır. Çalışkandır da…
Bizim buralarda bir üzüm bağın oldu mu kurtarmışsındır. Kimseye muhtaç olmadan gül gibi geçinip gidersin. Hem biraz akıllı olursan zenginleşirsin birkaç senede… Duta da cevize de ihtiyaç duymazsın. Üzüm bağım var dedin mi? Herkes seni yörenin zengini sanır. Aslında öyle olurlar da… Ama dediğim gibi, akıllı olacaksın.”
***
Araya girip sordum. “Amca, dedim, giden hiç mi gelmez geri?”
Yarasına dokunmak istemezdim, ama çevreme baktığımda öyle hepten de terk edilmiş bir havası yoktu bulunduğumuz yörenin. Yaşlı adım sözünü kestiğim için gücenmişti sanki. Ama aldırış etmeden sorumu cevapladı. Kafasını birkaç kez öne arkaya doğru eğip kaldırdı. Adeta karşısındakini azarlar gibiydi!.. “Gelmez olurlar mı? Özellikle son birkaç yıldır gelip giderler. Ama kalıcı değil gelmeleri. Serinlemek için gelirler, bir de keyif çatmak için… Son yıllarda bulundukları şehirlerin gürültüsünden kaçıp yaz başlayınca geliyorlar, yahut çocuklarını gönderiyorlar.”
Bu kez ben gülümsedim. Gözlerimi yaşlı adamın gözlerinin içine sokarak;
“Amca, dedim, demek ki anlattığın kadar yokmuş yalnızlığın öyle mi?”
O da güldü.
“E canım, dedi, sen de insanı mahcup ediyorsun. Gelirler ama dedim ya kısa sürer bu gelip gitmeleri… Aman okullar açıldı. Aman okullar açılacak gibi bahaneler… Buranın mektepleri/okulları kâfi gelmiyormuş beyefendilere…”
Sözünün tam burasında kızgınlık belirdi ses tonunda. Kaşlarını çattı:
“Olacak şey mi? Sen kalk bir mektep için atanın yurdunu terk et de git! Bizim buralarda Devletten maaş alan adam yoktur! Niye mi? Bak anlatayım: İhtiyaç duymazlar da onun için. Bağlar, bahçeler fazlasıyla yeter de artar bile…”
***
Birden hatırlamış gibi yapıp, üzgünlüğünü belli ederek: “Sen olsan buraları bırakıp gider misin? dedi.”
Ani gelen bu soru karşısında şaşırmış hangi yönde cevap vereceğimi düşünürken beklemediğim ikinci bir soruyla muhatap olmuştum.
“Yoksa sen de büyükşehirlerin büyüsüne mi kapılandın?”
Sustum…
Vereceğim her cevabın saygısızlık olacağı kanısı yer emişti içimde.
Tam bu sırada telefon çaldı. Arkadaşlarım beni çağırıyordu.
Saygıyla izin isteyip yanından ayrıldığım yaşlı adamın sözleri kulaklarımdan hiç gitmeyecek gibi geldi bana…
Saime Bilhan
Anasayfa
