Cumhurbaşkanı’nın Fesih Yetkisi Yok mu?
Açlık vardır, hastalık vardır ve koca boyutlara tırmanan işsizlik vardır. Yurdun her yanına dağılan Suriyeliler vardır!.. İnsanlarımızın büyük bir bölümü burnundan solurken bile zorluk çeker. Dert yüklüdür çoğu… Hâl böyle iken meydanları doldururlar yine… İçlerinde açları da vardır, hastaları ve işsizleri de…
Cumhurbaşkanımız da sık sık seslenir halkımıza… Anlatır durur. Sevindirir onları. Coşturur da, güldürür de…
Kime ne demişse mutlandırmıştır onu ve kime hangi soruyu sormuşsa cevabını “evet” olarak almıştır.
Bizde başlı başına bir öyküdür siyasetçinin meydanlara inip halkla haşır neşir olması. Öyle öykülerdir ki bunlar kimi kısadır kimi uzun…
***
Cumhurbaşkanımız Kılıçdaroğlu’na seslenirken;
“Diyor ki ‘Cumhurbaşkanı’nın Meclis’i feshetme yetkisi var.’ Yalan söyleme. Cumhurbaşkanı’nın Meclis’i feshetme yetkisi yok. Ey Kılıçdaroğlu, şu hazırladığımız yasal düzenleme içerisinde çık böyle bir şey varsa bunu ispat et, ben Cumhurbaşkanlığından istifa edeceğim.” der.
Kılıçdaroğlu da halka seslenirken:
“İstediği zaman Meclis feshedilecek. ‘Efendim, fesih değil; yeniden seçim’. Yeniden seçime gitmek için önce feshedeceksiniz değil mi? Yetkiniz bitti, diyeceksiniz. Hiçbir gerekçe yok…” der!
***
Merak edeniniz olmuştur elbet! “Nedir bunun doğrusu?” diye eşe dosta soranınız da olmuştur. Az buz değil, biri ana muhalefet partisi başkanı, öbürü Türkiye Cumhuriyeti’nin Cumhurbaşkanı…
“Yalan söyleme” demek ağır bir ithamdır.
***
Anlatalım, ancak daha önce mutlaka bilmeniz gereken bir konu var!
Malum bu Anayasa değişikliği gündeme geldiği yıllar öncesinden bu yana hep BAŞKANLIKTAN söz edilir! Ama önümüze gelen 18 maddeye bakıyoruz BAŞKANLIK sözcüğü kullanılmamış bile! Bu nasıl oluyor? Bu 18 maddeye evet denildiğinde gelecek olan BAŞKANLIK sistemi değil midir?
Öz ve kısa belirtmeliyim ki; “Evet, değişiklik kabul edilirse gelecek olan BAŞKANLIKTIR.”
Peki neden Anayasa değişikliği metninde bir defa olsa bile BAŞKANLIK sisteminden söz edilmez? Cumhurbaşkanlığı Sistemi diyorlar! Ama BAŞKANLIK sistemi kavramı ortalıkta yok!
Bir büyü müdür? Bilinmedik bir sır mıdır? Nasıl oluyor bu iş?
Oluyor işte. Bir adamın adının değişmesi kendisinin değişmesi anlamına gelir mi hiç? Aynıdır yine! Ha kel Hasan, ha Hasan kel!..
***
Feshetmenin; kapatmak, dağıtmak, faaliyetten men etmek anlamlarına geldiğini vurguladıktan sonra Anayasa değişikliğinin 11. maddesiyle değiştirilen Anayasa’nın 116. Maddesine gelelim.
Hâlen yürürlükte olan 116. madde başlığı: “Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimlerinin Cumhurbaşkanınca yenilenmesi” şeklindedir. Bu maddeye göre: “Bakanlar Kurulu’nun güvenoyu alamaması ya da güvensizlik oyuyla düşürülmesi yahut kurulamaması gibi durumlarda Cumhurbaşkanı, Meclis Başkanına danışarak seçimin yenilenmesine karar verebilir.”
Tabii ki görev süresi dolmadan meclis seçimlerinin yenilenmesi de bir tür fesihtir.
Ancak bunun adına koşullu fesih diyebiliriz. Yani Cumhurbaşkanı her keyfinin istediği zaman bu yola başvuramayacaktır. Ön koşul Bakanlar Kurulunun kurulamaması, güvenoyu alamaması veya güvensizlik oyuyla düşürülmesidir. Bunlar gerçekleşmeden Cumhurbaşkanının böyle bir yetkiyi kullanması söz konusu edilemez, üstelik Meclis Başkanı’na danışma zorunluluğu da var.
***
Nihayet Anayasa değişikliğinin 11. maddesine geldik. Belirtmeliyiz ki bu madde hâlen yürürlükte olan 116. maddeyi tamamen değiştirmiş, yeni bir yapılanma ve işleyiş getirmiştir.
Madde başlığı “Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanı seçimlerinin yenilenmesi” şeklindedir. Ve maddenin 2. paragrafında denir ki:
“Cumhurbaşkanının seçimlerin yenilenmesine karar vermesi halinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi genel seçimi ile Cumhurbaşkanlığı seçimi birlikte yapılır.”
Burada herhangi bir koşul olmadığına dikkatinizi çekmek isterim.
Bunun anlamı şudur: Cumhurbaşkanı keyfinin istediği zaman, hiçbir şeyle bağlı olmadan ve kimseye danışmadan seçimlerin yenilenmesine karar verecektir.
Ancak farklı bir durum var: “Türkiye Büyük Millet Meclisi genel seçimi ile Cumhurbaşkanlığı seçimi birlikte yapılır.”
Sonuç olarak açıkladığımız durumlar dikkate alındığında CUMHURBAŞKANININ FESİH YETKİSİ vardır, demek zorundayız.
Nitekim Anayasa değişikliği teklifleri görüşülürken bizzat AKP’liler tarafından da bu madde kapsamında FESİH YETKİSİ kavramı sıkça kullanılmıştır. Kimi; “FESİH değil YENİLEME” demişse de Sayın Burhan KUZU övünerek der ki:
“Bizim getirdiğimiz karşılıklı fesih meselesini Amerika bugün tartışıyor, açın literatürü, görürsünüz…”
Hüseyin Yeğin
sislioda.com
Anasayfa
